In het boek De clash der titanen. Een psychopolitieke cartografie van de Belgische politiek onderzoeken Christ'l De Landtsheer (UA) en Pascal De Sutter (UCL) voor het eerst op systematische wijze de rol die persoonlijkheid speelt in de Belgische politiek.
De centrale stelling in het boek is dat men politieke ontwikkelingen moeilijk kan loskoppelen van de figuur of de persoonlijkheid van de politicus. De politieke omstandigheden beperken de rol van persoonlijkheid of vergroten deze juist. Voor hun persoonlijkheidsonderzoek gebruiken de auteurs de beproefde profiling-methode van de Amerikaanse psycholoog Aubrey Immelman, die gebruik maakt van materiaal uit media, biografieën en archieven.
Is het toeval dat dit onderzoek op dit moment komt, in een tijdperk van sterk gemedialiseerde politieke verkiezingen en crisissen? Is het een illustratie van een (nieuwe) politieke cultuur waarin persoonlijkheid en taalgebruik van almaar groter belang zijn om het kiezerspubliek te overtuigen? Is charme een politieke kwaliteit? Hoe werkt dit proces, waarin het bespelen van emoties en waarden hoger lijkt aangeschreven dan het overreden met (technische) beleidsideeën? Of zijn politiek en beleid twee verschillende zaken? Welke elementen van deze politieke cultuur kunnen we toejuichen en welke moeten we kritischer benaderen?

Debat

In een korte inleiding schetst Christ'l De Landtsheer de inzet van het debat. Wat stelde zij vast in het persoonlijkheidsonderzoek dat zij voerde tijdens de periode tussen de federale verkiezingen van 10 juni 2007 en die van 13 juni 2010? Kun je op basis van psychologische profielen een bepaalde leiderschapsstijl van een politicus verwachten en hoe verloopt dergelijk onderzoek? Hierna volgt een gesprek met Jan Kuitenbrouwer, taalcolumnist en auteur van het boek De Woorden van Wilders & hoe ze werken. Het boek geeft een nuchtere uiteenzetting van het taalgebruik van Geert Wilders en hoe zijn stijlfiguren het debat domineren: ‘er is maar één visie en dat is de zijne. En dat is geen visie, dat is de werkelijkheid'. Jan Blommaert (UGent en Universiteit van Tilburg) schreef Politiek taalgebruik, politieke vernieuwing en verrechtsing (2001) en De crisis van de democratie (2007). Volgens Blommaert is het anti-intellectualisme een van de vaste ingrediënten van populisme. Hoe kunnen we straks nog het onderscheid maken tussen onderbouwde meningen en opiniërende kwakzalverij?

Matthijs de Ridder (auteur) modereert het gesprek.